Pierwsze zderzenie z Bombajem. Zwiedzanie miasta, ciekawe miejsca

Bombaj przywitał mnie niezbyt elegancko. Wszyscy mówili mi przed wyjazdem – jak tylko wyjdziesz z lotniska, uderzaj do stanowiska 'prepaid taxi’, inaczej inni taksówkarze oszukają Cie na tyle kasy, że przez resztę wyjazdu będziesz przymierać głodem. No więc poszedłem. Koszt dojazdu 17 kilometrów w okolice centrum Bombaju, wyszedł mnie 1400 INR (85zł). Przy powrocie zaś, za tę sama trasę pociągiem i rikszą… 100 INR (6 zł) łącznie. Tak więc jak to jest z tym okradaniem?

Jak już wspomniałem w pierwszym tekście pt: Jacy są Hindusi?, taksówkarze to zło wcielone. Nie będę się tym razem powtarzał, bardziej chciałbym Wam poradzić co zrobić, aby jednak okraść się nie dać. Wskazówki te w dużej mierze będą nie tylko do użytku w Bombaju, nie tylko w Indiach, ale też innych krajach azjatyckich.

Bombaj – zwiedzanie, ciekawe miejsca

Bombaj jednak jest specyficzny. Na południu, nie uświadczy się riksz. Są tylko samochody, taksówki. Władze uznały, że rikszarze najpewniej jeżdżą zbyt niebezpiecznie i powodują chaos, żeby puszczać ich do centrum miasta. No i z drugiej strony nie bez znaczenia pewnie jest fakt, iż jakby wyglądało najważniejsze, najbardziej zachodnie miasto Indii z rikszami w centrum? To tylko jednak moje, niczym niepotwierdzone przypuszczenia. Sam uważam, że co jak co, ale riksze w centrum sprawdziłyby się bardzo dobrze. Są znacznie mniejsze, przecisną się jakoś przez korki, znacznie szybciej dostarczą człowieka na miejsce.

No, ale nie ma ich, stąd z lotniska Chhatrapati Shivaji bezpośrednio do centrum można jechać tylko samochodem – taksówką. Pomysł na prepaid taxi, czyli taksówki, za które płacimy ustalona cenę w okienku, zanim do nich wsiądziemy miał w zamyśle chronić turystów przed innymi naciągaczami, którzy bywało, że rzucali stawki z kosmosu, albo wywozili gdzieś w slams i kazali sobie płacić haracz, za wywiezienie z niego.

Jak jest naprawdę? Ano tak, że prepaid taxi to także stawki z kosmosu. Czy 1400 rupii to dużo za 17 km? Jak na Indie ekstremalnie. Dla porównania tyle samo kosztuje autobus z Mumbaju do Udaipur (760 km), a pociąg Bombaj – Jodhpur (1000km) kosztuje nawet 200 rupii mniej. Zatem…

Jak tanio dostać się z lotniska w Bombaju do centrum miasta? Poruszanie się, transport po mieście

Taksówkę wziąłem tylko dlatego, że była 5 rano, byłem po 2 dobach lotów i postojów, co też powodowało, że byłem totalnie zmęczony. No i oczywiście nie wiedziałem też, że tak tanio można zrobić to w inny sposób, gdyż naiwnie zakładałem, że skoro prepaid, to nie powinni naciągać…

Zatem co zrobić? Trzeba zejść niżej, na poziom, gdzie stoją riksze (popytać kogokolwiek). Może nie być to łatwe, bo lotnisko naprawdę jest ogromne. Kiedy już znajdziecie to miejsce, po prostu pytajcie o transport na stację kolejową Adheri, z której co kilka chwil jeżdżą pospieszne pociągi miejskie do centrum Bombaju. Pytajcie pierwszego, drugiego, dziesiątego. Ceny pewnie startować będą od 500, może nawet 1000 rupii, jednak można spokojnie je zbić. Po prostu cierpliwości – jak to w Indiach :) Ja zapłaciłem za kurs w drugą stronę 100 rupii (6 zł), co jak na tak krótki, 6 kilometrowy odcinek i tak nie jest niską ceną.

Następnie w kasie kupujecie bilet do centrum. Przykładowo do Dadaru, czy nawet samego CST (dworca Wiktorii). Koszt niezależnie od trasy to zaledwie 10 rupii (60gr). Dalej już w konkretne miejsce podjedziecie miejską, żółtą taksówka i już. Powinniście zamknąć się w 200 rupii. Tylko zwróćcie uwagę na klasę do której wsiadacie. Wagony przy wejściach odpowiednio mają I oraz II. Ja nie wiedziałem, wszedłem do I klasy (niczym się nie różnią poza ceną, a tym samym są mniej nabite) i zapłaciłem mandat 350 rupii.

Zwracajcie tylko uwagę, aby kierowcy taksówek na południu (zresztą rikszarze też nie mają z tym często problemów) włączali metery, czyli liczniki przejazdu. Po prostu przed wejściem rzucacie nazwę interesującej Was stacji lub miejsca, a następnie pytacie – meter ok? I jeśli Pan kiwa głową, to bez obaw o kantowanie wsiadacie. Choć bywa, że się nie zgadzają czasami, to wtedy pytacie dalej.

Jak widać poruszanie się po Bombaju wcale nie jest takie trudne ;)

Polecam też osobny, bardzo obszerny i praktyczny wpis o przemieszczaniu się indyjskimi pociągami: Rezerwacja i rodzaje biletów na pociągi w Indiach. Koleje Indyjskie – porady.

Kontrasty Bombaju. Wszystko tutaj jest NAJ

Ok, wystarczy praktycznych porad. Jaki jest Bombaj?

Bombaj to moloch. Przeogromny, przytłaczający, działający na wszystkie zmysły ze zdwojoną siłą. Nie chcę mówić brzydki, ale na pewno specyficzny. Jest to 6 największa metropolia na świecie, zamieszkała przez ponad 17 milionów ludzi. Mówi się jednak i o 19-20 milionach. Zresztą kto by to zliczył? Jest to miasto zdecydowanie o najwyższym poziomie życia w Indiach, odstające od reszty, żyjące swoim własnym, intensywnym i przyciągającym życiem. Codziennie do Bombaju z nadzieją na znalezienie lepszego jutra przybywa 500 nowych osób. Większość z biletem w jedną stronę.

Bombajto przede wszystkim miasto ogromnych kontrastów. O ile Indie same w sobie są bardzo zróżnicowane (na tyle co widziałem i czytałem), o tyle w Bombaju ma się wrażenie, że wszystko jest pomnożone jeszcze razy sto.

Na każdym kroku bieda ociera się o bogactwo. Te dwa światy niby koegzystują, jednak tak naprawdę wydaje się, że niezbyt wiele je ze sobą łączy. Z jednej strony Bombaj zdecydowanie odstaje od reszty kraju pod względem jakości życia. Miasto to jest biznesową stolicą Indii, wytwarza 6.16% krajowego PKB, generując aż 30% podatku dochodowego! Ma tutaj swoją siedzibę większość indyjskich banków, jest giełda papierów wartościowych, domy maklerskie, najlepsze uniwersytety, najlepsze szpitale itd. Bombaj jest szóstym na świecie miastem pod względem liczebności miliarderów i pierwszym pod względem ich średniej zamożności. Bombaj jest także trzecim miastem na świecie pod względem średnich cen powierzchni biurowych. I także w Bombaju znajdują się największe stacje telewizyjne, wydawnictwa, jak również to Bombaj jest stolicą indyjskiej kinematografii (bollywood), gdzie produkuje się średnio 700, zarabiających grube miliardy filmów rocznie.

I to wszystko w mieście, gdzie ponad połowa ludzi mieszka w slumsach, największy – Dharavi, który ma zaledwie 2.1 km² zamieszkały jest nawet przez milion ludzi i jest trzecim pod względem liczebności slamsem na świecie (po slumsie Neza-Chalco-Itza w Meksyku i Orangi w pakistańskim Karachi), a także jednym z najgęściej zaludnionych miejsc na naszej planecie. Przerażające.

To w tymże właśnie slamsie kręcono film „slumdog: milioner z ulicy” o chłopaku, którego historia jest niedoścignionym marzeniem żyjących tam ludzi.

Co równie ciekawe i niemniej przerażające – w całym regionie Maharasztra, szacunkowo aż 19 z 99 milionów ludzi mieszka w slamsach różnych miasta. W regionie, który jest najbardziej uprzemysłowionym w Indiach…

Co warto zobaczyć w Bombaju, ciekawe miejsca?

Nie jestem fanem architektury, jednak faktycznie na kilka budynków warto tutaj rzucić okiem. Choćby wscpomniany wcześniej dworzec Wiktorii zbudowany na cześć królowej Wiktorii, jednak po opuszczeniu kraju przez Brytyjczyków przemianowany na CST, czyli – Chhatrapati Shivaji Terminus od XVII-wiecznego założyciela państwa Maharasztra. Nigdy nie używajcie nazwy 'Victoria terminus’, gdyż 90% taksówkarzy jej nie ogarnia. Każdy za to doskonale wie gdzie jest SiEsTi (CST) ;)

Zresztą w związku z tą sama ustawą z roku 1996 mającą na celu zmiany nazw geograficznych i innych nadanych przez okupanta brytyjskiego, została także zmieniona nazwa Bombaj, w której miejsce pojawił się Mumbai.

Ogólnie warte odwiedzenia są też dzielnice Fort i Colaba. Fajnie jest się przejść wzdłuż Cross Maidan (nazywany ponoć bombajskim Central Parkiem), gdzie praktycznie zawsze gra się w krykiet, powłóczyć po Kala Ghoda, podejść pod Bramę Indii i dalej na południe.

No i warto mieć na uwadze, że są to jedne z najbardziej „reprezentatywnych” dzielnice. Kontrast i dysproporcja pomiędzy bogactwem a biedą jest tutaj zdecydowanie największa.

Z innych dzielnic, ciekawa jest także okolica Beach Candy. Sam sławny Meczet Haji Ali sam w sobie jest pięknie położony, w środku bardzo ładny i czysty, jednak dobrze jest wziąć głęboki wdech i nie zerkać pod nogi po drodze do niego, gdyż całe molo i okolica wokoło niego to niestety jedno wielkie śmietnisko. Niedaleko warto też wpaść do największej pralni na otwartym powietrzu na świecie – Dhobi Ghat.

Ah no i jeszcze jedna – Bandra – portugalska dzielnica. Całkiem interesująca, nieindyjska zabudowa. Ciągle zamieszkiwana przez wielu chrześcijan, co chwila widać tutaj różne krzyże, kapliczki itp. Ciekawe miejsce.

Nie będę podrzucał Wam już więcej miejsc, bo wszak od tego są przewodniki. Ja zresztą wielkim fanem zwiedzania nie jestem, a samą przyjemnością jest dla mnie zwyczajne chodzenie i podglądanie życia ludzi, małych przydrożnych knajpek, barów itp. A takich tutaj raczej nigdzie nie brakuje.

Na koniec podrzucę jednak kilka zdjęć z Bombaju. No i jeszcze do tego miasta wrócę przy okazji filmów vlogowych i innych tekstów. Rozpiszę się nieco bardziej o samej pralni Dobi Ghat i slumsie Dharavi.

Zapraszam do tekstu Wędrownych Motyli, gdzie opisali swoje spostrzeżenia na temat Bombaju: Mumbai – zwiedzanie i atrakcje.

A jeśli myślicie, że Indie to zbyt trudny kraj azjatycki na początek, to może poczytajcie u Motyli coś z Sri Lanki. Ponoć jest łatwiej: Atrakcje Sri Lanki